نقد فیلم Silent Night | از پدر ساده به بتمن در اسرع وقت! –

فیلم Silent Night اثری اکشن و هیجان‌انگیز محصول ۲۰۲۳ و به کارگردانی جان وو می‌باشد. در ادامه با نقد فیلم Silent Night همراه ما باشید.

Silent Night اثری اکشن است که علاوه بر ویژگی اکشن بودن که این روزها در بسیاری از آثار دیده می‌شود، یک ویژگی تکراری دیگر نیز دارد و آن هم تم همیشگی انتقام است. فیلم Silent Night مانند بسیاری از آثار اکشن ساخته شده در سالیان اخیر حول انتقام و تلاش برای جبران و رساندن افرادی به سزای اعمال خود است. با این تفاوت که بر خلاف عموم آثار این سبک کمدی نبوده و جوک‌های عجیب و غریب ندارد. عموما اینگونه آثار یک شخصیت اصلی دارند که بنا است تا یک تنه تمام موانع را از سر راه برداشته و در نهایت نیز به هدف خود رسیده و انتقام خود را از فرد یا گروهی بگیرد.

فیلم Silent Night از لحظه‌ای شلوغ و پر هرج و مرج آغاز می‌شود به گونه‌ای که مخاطب نمی‌داند داستان چیست. مردی را در حال دویدن با لباس‌های خونی می‌بینیم و دو ماشین را که در حال تیراندازی به یکدیگر هستند. مرد دونده که برایان نام دارد ظاهرا قصد آسیب زدن به تیراندازان درون ماشین را دارد اما طی یک فعل و انفعال او از ناحیه گردن مورد اصابت گلوله قرار می‌گیرد و با وجود آنکه به طور عجیب و معجزه‌آسایی زنده می‌ماند، اما تارهای صوتی خود را از دست داده و دیگر توانایی حرف زدن نخواهد داشت.

پس از ترخیص برایان از بیمارستان رفته رفته قصه برای مخاطب آشکار می‌شود. متوجه می‌شویم که صحنه‌ای که در ابتدای فیلم دیدیم مربوط به درگیری دو گروه خیابانی خلافکار بوده است و در این درگیری به صورت اتفاقی تیری به تیلور پسر هفت ساله برایان اصابت کرده و او کشته شده است. برایان از بیمارستان مرخص شده و حال پس از آن اتفاقات برای نخستین بار به خانه بازگشته و با فقدان فرزند کوچک خود روبرو می‌شود.

فیلم Silent Night در بعضی موارد و تا قبل از لحظاتی در فیلم عملکرد خوبی دارد. به عنوان مثال فقدان تیلور برای پدرش به طور کامل در فیلم شکل گرفته و حس می‌شود. با بازگشت برایان به خانه و یادآوری خاطرات گذشته و فلش بک‌های متعدد که از نظر تکنیکی خوب اجرا شده‌اند، فقدان و جای خالی فرزند برای پدر حس می‌شود. از طرف دیگر خشم و ناراحتی شدید برایان نیز ساخته می‌شود.

مخاطب کاملا خشم او و نفرت او از همه چیز و همه کس و زندگی خود را کاملا درک می‌کند. این اتفاق به خصوص زمانی بیشتر می‌شود که ما در یک فلش بک لحظه قتل تیلور را در حالی که مشغول شادی برای نزدیکی کریسمس و سال نو بود، می‌بینیم. بنابراین فیلم در ساخت ارتباط و حس یک پدر که فرزند خود را در یک حادثه به شکلی بسیار ناعادلانه و دردناک از دست داده است، می‌سازد.

حال برایان تصمیم به انتقام می‌گیرد. او قصد دارد تا کسانی را که در کشته شدن فرزند معصومش نقش داشته‌اند را به قتل رسانده و انتقام مرگ او را بگیرد. از همین لحظه تا پایان فیلم، اثر با سرعتی باورنکردنی مسیر سقوط را پیش می‌گیرد. فیلمی که تا این لحظه با منطق و روایت و تکنیک درست توانسته بود فقدان و از دست دادن بسازد، ناگهان تبدیل به فیلمی با روایتی تند، بدون منطق و سرسری می‌شود که تا انتها دیگر موفق به ساختن هیچ نمی‌شود.

برایان که تصمیم به انتقام گرفته است، شروع به آماده کردن خود برای این انجام این کار می‌کند. ورزش‌های مداوم، تمرین چاقوزنی و البته تیراندازی. در واقع فیلم از یک انسان و پدر ساده به سرعت یک بتمن می‌سازد. که به بی‌سیم پلیس گوش داده و خود را به محل‌های دزدی و درگیری می‌رساند و یا شبانه در شهر گشت می‌زند و با باندهای تبهکاری روبرو می‌شود.

فیلم فیلمنامه‌ای یکنواخت، تکراری و کلیشه‌ای، قابل پیش‌بینی و بدون نقطه عطف دارد. از لحظه تصمیم برایان برای انتقام تا پایان فیلم خبری از پیچش داستانی و نقطه عطف نیست و قصه به شکل بسیار یکنواخت و قابل پیش‌بینی پیش می‌رود. برایان یکی یکی سراغ اعضای باند رفته تا با کشتن همه آن‌ها به آرامش درونی برسد. این اتفاق اما بسیار باورناپذیر است.

بزرگ‌ترین باندهای مافیایی و خلافکاری شهر به دست یک نفر که آموزش خاصی هم نداشته و با چند تمرین ساده ناگهان به بتمن تبدیل شده، کشته و نابود می‌شوند. کاری که گروه پلیس موفق به انجام آن نشده است. از نظر صحنه‌های اکشن نیز بیشتر انگار با یک بازی کامپیوتری روبرو هستیم تا یک فیلم سینمایی. شخصیت اصلی بارها مورد اصابت گلوله از فاصله نزدیک و یا برخورد چاقو قرار می‌گیرد اما بدون هیچ مشکلی زنده مانده و به مسیر خود ادامه می‌دهد و همانند یک آدم‌کش با بیست سال سابقه دست به اسلحه بوده و به شکلی حرفه‌ای آدم می‌کشد، به گونه‌ای که افراد خلافکار همیشه اسلحه به دست حریف او نمی‌شوند.

فیلم Silent Night از نظر ایده، قابل قبول است و می‌توان گفت ایده جالبی دارد. به دلیل آنکه شخصیت اصلی فیلم توانایی حرف زدن ندارد، Silent Night عملا یک اثر بدون دیالوگ است و به جز چند مورد بسیار محدود هیچگونه دیالوگی در فیلم وجود ندارد.

در نتیجه فیلم اکثر روایت و قصه‌گویی خود را از طریق دوربین انجام می‌دهد. اما در اجرا و شاخ و برگ دادن به این ایده بسیار ضعیف عمل می‌کند. قصه فیلم به گونه‌ای نیست که در یک اثر سینمایی یک ساعت و چهل دقیقه‌ای بتوان آن را ساخت و قابل باور کرد. شاید این قصه و ایده در قالب یک مینی سریال با فرصت بیشتر، مکث و تامل به اندازه و پرداخت بهتر می‌توانست موفق باشد.

در پایان باید گفت که فیلم Silent Night در ترسیم فقدان و از دست دادن و شعله‌ور کردن حس خشم و انتقام موفق است. همچین از نظر ایده و بدون دیالوگ اجرا کردن یک اثر یک ساعت و چهل دقیقه‌ای نیز قابل توجه است. اما از لحظه‌ای که قصه به سمت انتقام پیش می‌رود با اثری فوق‌العاده ضعیف و تک بعدی روبرو می‌شویم که در مواقعی نیز بسیار غیر منطقی و خنده‌دار است و در نهایت این فیلم را به اثری تکراری، هندی‌گونه و بتمن نسخه مناطق محروم تبدیل می‌کند.